Bosna i Hercegovina je najnespremnija država u Evropi za implementaciju nove mobilne tehnologije 5G, smatra konsultantska kompanija inCITES Consulting S.A.R.L. U izvještaju „Indeks spremnosti Evrope za 5G“ inCITES uvođenje 5G tehnologije naziva novom „trkom u naoružanju“ između nacija koje očajnički žele ostvariti primat u toj tehnologiji.
inCITES je analizom spremnosti zemalja Evrope napravio indeks koji predstavlja ukupnu ocjenu spremnosti za svaku zemlju, prenosi portal radiosarajevo.ba. Indeks sadrži 6 kategorija s ukupno 35 kriterijuma. Rezultati analize ukazuju kako postoji značajna razlika spremnosti za 5G između zemalja zapadne i istočne Evrope. Po spremnosti na 5G, zemlje Evrope mogu da se podijele u tri grupe. Očekivano, zemlje s većim BDP-om pripadaju najspremnijoj grupi država.
Prva grupa uključuje 15 najspremnijih država za 5G. Sve zemlje u prvoj grupi su iz zapadne Evrope i nalaze se u sjeverozapadnom dijelu kontinenta. Prosječni BDP po stanovniku država prve grupe je 57.8 hiljada dolara, druge 34.6 hiljada, a treće grupe 21.4 hiljada dolara. BiH je od 38 analiziranih evropskih država na 38. mjestu. Ispred su i Bugarska, Srbija, Albanija, Gruzija, Moldavija i Ukrajina.
EU već priprema testnu fazu
Evropska komisija je istakla plan za uvođenje 5G tehnologije. Cilj je da najmanje jedan grad u svakoj članici EU do 2020. ima izgrađenu 5G mrežu. Većina članica već je u realizaciji tog cilja. Neke već sprovode testnu fazu primjene 5G tehnologije, a neke će to učiniti do kraja godine.
Zapadnoevropske zemlje po indeksu spremnosti na uvođenje 5G tehnologije zauzimaju prvih 17 mjesta u Evropi. To je prije svega rezultat jače konkurencije na tim tržištima na kojima nacionalni regulator primorava operatere na primjenu najnovijih tehnologija.
Osam od prvih 10 rangiranih zemalja ima najviše ocjene u kriterijumu tržišne konkurencije. Među njima je svih 5 nordijskih zemalja: Danska, Finska, Island, Norveška i Švedska. Četiri od njih su rangirane među 6 najspremnijih za usvajanje 5G tehnologije. Visoku poziciju zauzela je i Litvanija, jedine država iz tzv. nove Evrope. Pripadnost najboljoj grupi evropskih zemalja za primjenu 5G tehnologije, prvenstveno može da zahvali saradnji s nordijskim zemljama. Naime, Litvanija se u maju 2018. godine pridružila regionalnom sporazumu nordijskih zemalja na zajedničkom tehnološkom razvoju i primjeni 5G tehnologije.
Finska na prvom mjestu
Južne zemlje Evrope kao što su Portugal, Španija, Italija, Kipar i Grčka najlošije su od zemalja tzv. stare Evrope. Ono što im kvari prosjek u odnosu na ostale starije članice EU je lošija telekomunikaciona infrastruktura. Škripi i na polju regulacije, odnosno nefleksibile nacionalne politike koja je strateški zanemarila digitalizaciju.
Zemlje Beneluksa različitog su stepena pripremljenosti za 5G tehnologiju. Holandija je na 4. mjestu, Luksemburg na 10, a Belgija na najlošijem 15. mjestu. Holandija je na visokom drugom mjestu u Evropi po državnoj strategiji digitalizacije, te treća u ljudskim potencijalima.
Najbolje pripremljena evropska zemlja za primjenu 5G tehnologije s indeksom od 71.8 je Finska. Najlošija je BiH, s više nego upola manjim indeksom od samo 35.2 boda. To ilustruje tehnološko zaostajanje istočne Evrope.
U istočnoj Evropi najbolje stoje baltičke zemlje koje su među srednje pripremljenim državama za uvođenje 5G tehnologije. Najbolja je Estonija na 13. mjestu, Litvanija na 18. i Letonija na 20. mjestu. Visok plasman Estonija može da zahvali i činjenici da je vjerovatno jedina zemlja u svijetu u kojoj je 99 odsto javnih usluga dostupno online 24/7.
Cijeli Balkan zaostaje
Tehnološkom razvoju baltičkih država doprinosi geografska blizina nordijskih zemalja s kojima u velikoj mjeri sarađuju u primjeni naprednih telekomunikacijskih rješenja.
Iz tzv. nove Evrope samo su Estonija i Litvanija u najspremnijoj grupi zemalja. Estonija je na 13. mjestu s indeksom 62, a Litvanija na 18, s indeksom od 56.7 bodova. Te dvije zemlje su jedine iz istočne Evrope iznad EU prosjeka od 55.7. Nešto lošije od Litvanije su Slovenija (53.9), Letonija (53.3) i Češka (53). Šest istočnoevropskih zemalja zauzimaju bolje mjesto od Italije, a to su Estonija, Litvanija, Slovenija, Letonija, Češka i Rusija).
Od svih evropskih regija Balkan je najlošije pozicioniran. Najviše rangirana balkanska zemlja je Grčka, na 29. mjestu sa 47.4 boda, dok su sve ostale zemlje ispod 30. mjesta.